Przepisy prawa upadłościowego mają zastosowanie w stosunku do przedsiębiorców w rozumieniu kodeksu cywilnego. Upadłość przedsiębiorcy jest jednak swego rodzaju ostatecznym środkiem na uregulowanie zobowiązań wobec wierzycieli. Pierwszeństwo ma bowiem postępowanie restrukturyzacyjne, którego celem jest uniknięcie ogłoszenia upadłości i zawarcie z wierzycielami układu lub podjęcie czynności w ramach postępowania sanacyjnego.
Upadłość przedsiębiorcy – co to jest i kto może ją ogłosić?
Zgodnie z przepisami prawa upadłościowego upadłość mogą ogłosić przedsiębiorcy w rozumieniu kodeksu cywilnego. Kim jest zatem przedsiębiorca, do którego mają zastosowanie przepisy prawa upadłościowego? W myśl kodeksu cywilnego jest to osoba fizyczna, osoba prawna oraz jednostka organizacyjna posiadająca zdolność prawną, która prowadzi we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową.
Upadłość przedsiębiorcy można ogłosić także w razie jego śmierci. Przy czym możliwe jest to wyłącznie w wypadku, gdy wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony w ciągu roku od dnia jego śmierci. W razie zaś, gdy mamy do czynienia z tzw. zarządem sukcesyjnym możliwe jest to także po upływie tego roku, ale przed wygaśnięciem zarządu sukcesyjnego.
Upadłość przedsiębiorcy a postępowanie restrukturyzacyjne
Od czasu wprowadzania w polskim porządku prawnym postępowania restrukturyzacyjnego, które zakłada zawieranie przez niewypłacalnego lub zagrożonego niewypłacalnością dłużnika układu z wierzycielami, upadłość przedsiębiorcy traktuje się, jak swego rodzaju ostateczny środek. Stąd zgodnie z przepisami prawa upadłościowego, nie można ogłosić upadłości w okresie od otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego do czasu jego zakończenia lub prawomocnego umorzenia. Jeżeli zostanie złożony w takim okresie wniosek o ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy, podlega on odrzuceniu.
Co więcej, w przypadku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości i wniosku restrukturyzacyjnego, w pierwszej kolejności rozpoznawany jest wniosek restrukturyzacyjny, a sąd wstrzymuje rozpoznanie wniosku o ogłoszenie upadłości do czasu wydania prawomocnego orzeczenia w sprawie wniosku restrukturyzacyjnego. Wyjątkiem jest jedynie interes ogółu wierzycieli. Jeżeli bowiem wstrzymanie rozpoznania wniosku o ogłoszenie upadłości jest z nim sprzeczne, wówczas sąd wydaje postanowienie o przyjęciu wniosków do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia jednym postanowieniem.
Przesłanki ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy
Upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny, czyli utracił zdolność do wykonywania swoich wymaganych zobowiązań pieniężnych. Na jak długo? Ustawodawca przyjął domniemanie, że dłużnik utracił zdolność wykonywania zobowiązań, jeżeli opóźnienie w ich wykonywaniu przekracza trzy miesiące.
W przypadku upadłości przedsiębiorcy będącym osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, przyjmuje się, że dłużnik jest niewypłacalny także wtedy, gdy jego zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku i stan taki utrzymuje się przez ponad 24 miesiące.
Dłużnik zobowiązany jest do zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości nie później niż w terminie trzydziestu dni, licząc od dnia w którym wystąpiła podstawa do jej ogłoszenia.
